واکاوی اثر فشارهای روانی بر سلامت جسمانی، در گفت وگو با 2پزشک متخصص همه چیز درباره عواقب ناخوشایند استرس 17882 900422 سلامت (شمالي) 1 N05 عابدیان 1_17882_N05_45705.XML 1 امروزه فشارهای روانی و استرس عامل عمده بروز مشکلات و بیماری های جسمانی به شمار می‌رود و کمتر کسی است که با مفهوم فشار روانی آشنایی نداشته یا آن را تجربه نکرده باشد. هنگامی صحبت از فشار روانی یا استرس به میان می آید که شخص با رویدادی مواجه شود و آن را برای سلامت جسم یا روانش مخاطره آمیز بداند. پاسخ افراد جامعه به فشارهای روانی و استرس ها متفاوت است؛ بعضی از افراد به راحتی با آن مبارزه می کنند بدون آن که زندگی شان تحت تاثیر قرار گیرد، ولی بعضی افراد واکنش ناسازگارانه ای از خود نشان می دهند که این واکنش به طور مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت آن ها تأثیر می گذارد. رویدادهای تنش زا جزو بارزترین منابع فشار روانی به شمار می رود ؛ آشنایی با نحوه برخورد و مقابله با این رویدادها برای همه افراد امری ضروری است. با این که فشارهای روانی باعث ایجاد هیجان های ناخوشایند نظیر اضطراب و افسردگی و بیماری های جسمانی متعدد می شود، اما به طور کلی مفهوم فشار روانی و استرس برای بیشتر افراد جامعه عادی تلقی و کشمکش ها و دغدغه های زندگی جزو مسایل عادی و طبیعی زندگی محسوب می شود و کمتر کسی به پیشگیری، کنترل و درمان آن فکر می کند. یک شهروند بجنوردی در این باره می گوید: من از همان دوران کودکی بسیار مضطرب و پریشان بودم و برای هر مسئله یا موضوع بسیار کوچک به استرس های شدید دچار می شدم.«قنبری» می افزاید: به علت استرس و اضطراب های شدید و مداوم، به بیماری های مختلف جسمانی دچار شدم که درمان آن ها پس از چند سال امکان پذیر نیست.شهروند دیگری عنوان می کند: من هنگام حادثه یا اتفاق های پرهیجان سعی می کنم حالت های هیجان و استرس خود را کنترل و آن را امری عادی تلقی کنم. «صابری» معتقد است: اگر موقعیت های تنش زا را نوعی آزمایش یا چالش در نظر بگیریم و از نحوه صحیح مواجهه با استرس ها آگاهی کامل داشته باشیم، کمتر به اختلال روانی و مشکلات جسمانی ناشی از آن دچار می شویم. تأثیر فشارهای روانی شدید بر سلامت جسمانی یک پزشک متخصص اعصاب و روان در این باره می گوید: فشارهای روانی و استرس اگر گذرا، کوتاه و با شدت کم باشد به طور معمول توسط فرد کنترل می شود و تأثیر و ماندگاری بر روان و جسم فرد ندارد.دکتر «حمیدرضا بیاتی» می افزاید: اگر فشارهای روانی شدید باشد یا مدت زیادی طول بکشد از تحمل فرد خارج می شود و تأثیر سویی بر سلامت می گذارد. وی تصریح می کند: فشارهای روانی شدید بر تک تک سیستم های داخلی بدن انسان اثر می گذارد و علایم جسمانی مختلف حتی قبل از بروز علایم روانی مشخص ایجاد می کند. افزایش فشارهای روانی با ماشینی شدن زندگی وی سلامت روان را پایه و اساس سلامت بدن می داند و اظهار می دارد: افزایش فشار خون یکی از عوارض استرس و فشارهای روانی است که با ماشینی شدن زندگی، سست شدن کانون خانوادگی و فشارهای اقتصادی افزایش یافته است.وی با بیان این که فشارهای روانی فرد را آسیب پذیرتر می کند، می گوید: استرس با شدت و مدت کم، متابولیسم هورمون ها را کمتر تحت تأثیر قرار می دهد و آثار آن قابل برگشت است اما استرس های طولانی مدت دارای آثار مخرب و غیرقابل برگشت است. وی توضیح می دهد: استرس ممکن است احساسی، روانی یا فیزیولوژیکی مانند بالا رفتن فشارخون، اختلال های گوارشی، عوارض پوستی و سردرد باشد که در تمام این حالت ها نیازهای تغذیه ای بدن تحت تأثیر قرار می گیرد. به گفته این پزشک متخصص، استرس روی فعالیت سیستم مرکزی تأثیر می گذارد و باعث افزایش ترشح هورمون ها می شود به طوری که غدد فوق کلیوی ترشح هورمون های اپی نفرین و نوراپی نفرین را تا ۱۰ برابر افزایش می دهد.وی ادامه می دهد: عمل این 2 هورمون افزایش جریان خون به کبد است و نتیجه آن تخریب سریع گلیکوژن، پروتئین ها و چربی هاست. وی خاطر نشان می کند: استرس ترشح هورمون«ACTH» را از غده هیپوفیز افزایش می دهد که از طریق تأثیر بر غده فوق کلیه و ترشح هورمون های استروئیدی بر متابولیسم چربی ها تأثیر می‌گذارد به طوری که پس از یک دوره کوتاه سنتز چربی ها تسریع می شود و شخص بیش از اندازه غذا می خورد و چاق می شود. افزایش چربی و کاهش پروتئین با استرس طولانی مدت «بیاتی» عنوان می کند: داشتن یک دوره طولانی مدت استرس، سبب افزایش چربی و کاهش پروتئین بدن می شود.وی می افزاید: در طول این مدت، بدن در مقابل عمل انسولین مقاوم می شود و در نتیجه مقاومت به گلوکز و قند خون افزایش می یابد. افزایش قند خون نخستین علامت استرس وی بالا رفتن قند خون و وجود قند در ادرار را جزو نخستین علایم استرس اعلام می کند و می گوید: در افراد مبتلا به ناراحتی های روانی و اضطراب، مقدار اسیدهای چرب آزاد خون بالا می رود و در نهایت اسیدهای چرب آزاد وارد کبد می شود، در آن جا باقی می ماند و به بیماری کبد چرب منجر می شود که این بیماری ممکن است زمینه ساز بروز بیماری هایی نظیر بیماری سیروز کبدی شود. تأثیر استرس بر اشتها وی تصریح می کند: در افراد با درجه اضطراب بالا، تخریب پروتئین ها سریع تر انجام می گیرد و این امر باعث تعادل منفی ازت می شود که روی اشتها، اثر می گذارد و فرد نمی تواند به طور طبیعی غذا بخورد و به تدریج وزن خود را از دست می دهد. افزایش نیاز به مصرف ویتامین‌ها هنگام وارد آمدن فشارهای روحی و روانی به گفته این پزشک متخصص، فشارهای روحی و روانی و اضطراب میزان نیاز به ویتامین های C BA و مواد معدنی نظیر کلسیم، فسفر و روی را بالا می برد و اگر فردی با تغذیه مناسب این نیازها را تأمین نکند بدنش با کمبود ویتامین و عناصر یاد شده، مواجه می شود. «بیاتی» اظهار می دارد: علاوه بر ازدیاد فشار خون، اختلال در ریتم قلب نیز، از علایم استرس و اضطراب است که در نهایت زمینه بروز ترومبوز (لخته خونی در رگ ها) فراهم می شود.وی استرس را عامل عمده آنژین صدری یا حمله قلبی اعلام می کند و می گوید: افرادی که ورزش می کنند و باورهای مذهبی قوی دارند کمتر به امراض و حمله های قلبی دچار می شوند. تأثیر مخرب استرس در دوران بارداری وی به تأثیر فشارهای روانی در دوران بارداری اشاره می کند و می افزاید: فشارها و استرس های روحی و روانی در دوران بارداری آثار شدیدتری بر جنین می گذارد به طوری که این کودکان در آینده به اضطراب و مشکلات روانی دچار می شوند. وی با بیان این که وضعیت روانی مادر اثر عمیقی بر آینده کودک دارد، تصریح می کند: استرس مادر در دوران بارداری خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد و باعث کاهش وزن نوزاد در زمان تولد می شود. وی ادامه می دهد: گاهی اوقات فشارهای روانی در زنان باردار باعث ایجاد اختلال در خوردن یا بی اشتهایی عصبی می شود که با تولد نوزاد کم وزن و نارس در ارتباط است.وی توضیح می دهد: کودکانی که مشکل رفتاری دارند و مضطرب یا ترسو هستند ممکن است در دوران جنینی در معرض استرس قرار گرفته باشند و همچنین در این کودکان احتمال بروز بیش فعالی در آینده وجود دارد. استرس و تضعیف سیستم ایمنی «بیاتی» به تأثیر استرس بر سیستم ایمنی بدن اشاره می کند و می گوید: فشارهای روانی سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند و استرس بیش از حد ممکن است سیستم ایمنی را غیرفعال کند که این امر بیشتر در افراد مسن دیده می شود. وی می افزاید: وارد شدن ناگهانی استرس و فشار روحی به عنوان مثال در پی تصادف یا حادثه ای که به معلولیت جسمی منجر می شود، یا شوک های روحی و یا حوادثی که به شخصیت و آبروی فرد آسیب می رساند، می تواند سیستم ایمنی فرد را غیرفعال کند که عوارض و آسیب های جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت. تأثیر استرس بر پوست وی تصریح می کند: پوست، نخستین عضوی است که استرس در آن جا خود را نشان می دهد به طوری که هر زمان که تعادل روحی به هم می خورد هورمون کورتیزول ترشح می شود که این هورمون با تمام اعضای بدن ارتباط برقرار می کند و به عنوان واکنش به استرس سبب التهاب می شود و حتی روزنه های پوست را نیز درگیر می کند.وی ادامه می دهد: هنگامی که یک روزنه پوست ملتهب می شود، پوست ضخیم تر و متورم تر و امکان مسدود شدن آن و بروز آکنه یا جوش افزایش می یابد و همچنین التهاب کلاژن پوست نیز باعث ایجاد چروکیدگی می شود. استرس، سلامت دستگاه گوارشی را به خطر می اندازد وی به اثر استرس روی سیستم های گوارشی اشاره می کند و اظهار می دارد: عوامل بیرونی، رفتارها، واکنش ها، هیجان ها و استرس ها به طور مستقیم بر سیستم گوارش تأثیر می گذارد و ترشحات و حرکت های دستگاه گوارش را کمتر یا بیشتر می کند که همین واکنش ها علت اصلی بیماری است. وی می افزاید: در بیماری های کارکردی دستگاه گوارش، عضو مشخصی درگیر و بیمار نیست بلکه فرد از عملکرد دستگاه گوارش خود ناراضی است. استرس زیاد و احتمال سرطان در زنان «بیاتی» به اثر استرس در بروز سرطان نیز اشاره می کند و می گوید: استرس با ایجاد اختلال در روند ترشح هورمون استروژن، تأثیر بسیار مهمی در بروز سرطان سینه در زنان دارد، ضمن این که اختلال در سوخت و ساز استروژن احتمال خطر سرطان رحم را افزایش می دهد. وی می افزاید: فشارهای شدید و مزمن روانی به تدریج روی سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد و سیستم دفاعی بدن را با مشکل مواجه می کند که برآیند حاصل از آن ممکن است رشد سلول های سرطانی در بدن باشد. وی تصریح می کند: استرس بر فعالیت های مغزی و ذهنی نظیر حافظه و تمرکز تأثیر منفی می گذارد و عملکرد مغز را مختل می‌کند. وی عنوان می کند: علاوه بر اختلال حافظه، اختلال خواب نیز از شایع ترین مشکلات روحی و نابسامانی های روانی است که در یک روند معیوب ممکن است فعالیت های ذهنی را تخریب کند. وی به ارتباط استرس طولانی مدت، اضطراب و افسردگی و آلزایمر و زوال عقل اشاره می کند و اظهار می دارد: قرار گرفتن در شرایط پراسترس برای مدت طولانی رشد نوعی پروتئین عامل بروز آلزایمر را تحریک می کند و باعث کاهش حافظه می شود. وی خاطر نشان می کند: رفتارهای ناشی از استرس نظیر پرخوری، مصرف مواد و استعمال سیگار بر مغز تأثیر می گذارد و احتمال صدمه مغزی را افزایش می دهد. 5n1-1.tif

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: